Alzheimer'da umut veren gelişmeler
2023'ün Alzheimer'ın tanı ve tedavisinde önemli gelişmelere sahne olduğunu belirten Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Başar Bilgiç, 'Hastalık toplardamardan alınan kanla daha kolay teşhis edilebilecek. Yeni geliştirilen ilaçlarla da ilerlemesi yavaşlatılabilecek' dedi.
Türkiye Alzheimer Derneği uzmanları, 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü'nde hastalığın tanı ve tedavisiyle ilgili gelişmeleri anlatıp, demans riskini azaltmanın yollarına değindi. İşte açıklamaları:
BİR İLAÇ ONAYLANDI
Bu yıl Alzheimer tedavisinde önemli gelişmelere sahne oldu. Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikan Sağlık ve İlaç Dairesi (FDA), bir Alzheimer ilacının tam kullanım onayını verdi. Bu ilaç, beyinde hastalıkta biriken amiloid isimli proteinleri temizliyor. Özellikle hastalığın erken dönemindeki hastalarda yaklaşık yüzde 30 ile 35'lik bir hastalık yavaşlaması sağlıyor. Bu, Alzheimer tedavisinde şimdiye kadar elde edilen en önemli başarı. Ancak ilacın nadir de olsa oldukça ciddi yan etkileri mevcut. Yaklaşık olarak iki yüz hastanın birinde beyinde kanamaya, 33 hastanın birinde ise beyin ödemine yol açabiliyor. Bu nedenle ilacın dikkatli kullanılması gerekiyor. Bu yıl aynı mekanizma ile etki eden bir başka ilacın da çalışması yayınlandı. Her iki ilaç da henüz ülkemizde mevcut değil. Maalesef ki yeni ilaçlar oldukça maliyetli bir şekilde karşımıza çıkıyor.
TEŞHİSİ KOLAYLAŞTI
Türkiye Alzheimer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Bedia Samancı da hastalığın tanısıyla ilgili gelişmeyi şöyle açıkladı: Günümüzde tanı koyarken en güvenilir yöntem “belden su alma” diye bilinen işlemle beyin omurilik sıvısındaki hastalıkla ilişkili bazı proteinlerin düzeyine bakmaktır. Ancak son dönemde artık belden su alma işleminin yerine toplardamardan alınan kandan da tanı konulabilmektedir. Günümüzde bazı kan biyobelirteçleri gelişim aşamasını geçip ticarileşmiş ve günlük kullanıma girmiştir. Bu durum çok yakında artık ülkemizde de kan alma yoluyla tanı koymanın mümkün olabileceğini göstermektedir.
DEMANSA KARŞI İKİ ETKİLİ GÜÇ
Türkiye Alzheimer Derneği Marmara Şube Başkanı Prof. Dr. Aslı Demirtaş Tatlıdede, ‘'Araştırmalara göre yüksek eğitim düzeyi demans riskini azaltıyor. Bununla birlikte karmaşık bir mesleğe sahip olmak riski daha da azaltıyor. Ayrıca her yaştaki eğitim Alzheimer'e karşı savunmada etkilidir” dedi. Sağlıklı beslenmenin, demansın başlangıcını önleme ve geciktirmede önemli olduğunu belirten Türkiye Alzheimer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Nil Tekin de Akdeniz tipi beslenmenin Alzheimer'a karşı etkili bir beslenme şekli olarak kanıtlandığının altını çizdi.